Είναι σίγουρο ότι πολλοί γονείς ακολουθείτε τη συμβουλή των ειδικών να ρωτάτε το παιδί σας πώς ήταν η μέρα του στο σχολείο. Άλλωστε αυτό θα θέλατε να έκανε κάποιος και για εσάς.
Σε κάποιες περιπτώσεις η ερώτηση αυτή μπορεί να είναι αναποτελεσματική ή και ενοχλητική. Ας δούμε το γιατί.
Όταν στην ερώτηση «Πώς ήταν σήμερα η μέρα σου;» το παιδί απαντάει ένα τυποποιημένο «μια χαρά», «καλά» ή «μια απ’ τα ίδια» ο γονιός συνεχίζει με περισσότερες ερωτήσεις για να εδραιώσει μία επιτυχημένη «λήψη» πληροφοριών και να βεβαιωθεί ότι όλα βαίνουν καλώς στη ζωή του παιδιού του. Ωστόσο, αυτές οι ερωτήσεις μπορεί να γίνουν ενοχλητικές και να κάνουν το παιδί να αντιδράσει απότομα κάποιες φορές ή να μείνει σε σιωπή. Γιατί όμως;
Τα παιδιά επιστρέφουν από το σχολείο και τις δραστηριότητες κουρασμένα, ίσως και αγχωμένα, γεμάτα από περιστατικά που συνέβησαν με φίλους, από θέματα που τους ενόχλησαν, από παρατηρήσεις για τις επιδόσεις τους που τους έκαναν να μη νιώθουν τόσο ωραία συναισθηματικά ή σωματικά. Αυτό που θέλουν περισσότερο είναι να χαλαρώσουν, να μιλήσουν και να συμπεριφερθούν όπως εκείνα θέλουν χωρίς πολλές ερωτήσεις, κατευθύνσεις ή προτροπές ώστε να καθησυχάσουν τη γονεϊκή αγωνία. Οι γονείς είναι η ασφαλής βάση των παιδιών και τα παιδιά συχνά βρίσκουν κατάλληλες στιγμές ώστε να επικοινωνήσουν μαζί τους μέχρι το τέλος της ημέρας.
Όταν βομβαρδίζονται τα παιδιά με ερωτήσεις για το πώς πέρασαν την ημέρα τους μόλις τα συναντήσουν οι γονείς τους, η γονεϊκή φιγούρα δεν είναι πλέον η ασφαλής βάση για να μπορέσουν να χαλαρώσουν αλλά γίνεται ένα ακόμη αίτημα στο οποίο πρέπει να ανταποκριθούν επιπρόσθετα σε όσα είχαν να κάνουν μέχρι εκείνη τη στιγμή. Όταν καταλάβουν ότι μεγάλωσαν και δεν είναι αναγκαίο να μιλήσουν στον γονέα τους ή να προσποιηθούν αυτό που ο γονιός θέλει να ακούσει τότε μπορεί να αρχίσουν να τον αγνοούν ή να αρνούνται να ξεκινήσουν συζήτηση μαζί του.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να ρωτάτε τα παιδιά για τη μέρα τους; Ασφαλώς και όχι. Ας τα κοιτάτε όμως πρώτα, να τα κοιτάτε προσεκτικά… να τα φιλάτε κιόλας αν σας αφήνουν. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αξιολογήσει ένας γονιός τα συναισθήματα του παιδιού και να το ενθαρρύνει να μιλήσει μαζί του όταν και εκείνο νιώσει έτοιμο.
Δώστε του χρόνο… Βάλτε σε προτεραιότητα να προσφέρετε στο παιδί έναν ήρεμο και υποστηρικτικό χώρο για τουλάχιστον μισή ώρα αφού τα συναντήσετε μετά το σχολείο. Το παιδί θα αφεθεί και χρειάζεται να εκτονώσει την ένταση της ημέρας του και όχι να κάνει δουλειές ή να ξεκινήσει το διάβασμα ακόμα.
Βεβαιωθείτε ότι έφαγε και ξεδίψασε… Μπορεί η πείνα και η δίψα να έχει εμφανιστεί αρκετή ώρα πριν και το παιδί είναι αναγκασμένο να περιμένει να επιστρέψει στο σπίτι για να τις ικανοποιήσει .
Δώστε του χρόνο μήπως αρχίσει το ίδιο να μιλά και αν συμβεί αυτό ακούστε το εκείνη την ώρα… Μπορεί να σας ζητήσει να κάνετε κάτι μαζί, να παίξετε ή να το βοηθήσετε σε κάτι γιατί επιθυμεί να συνδεθεί και πάλι μαζί σας. Αν παίζει μόνο του… ζητήστε του να παίξετε μαζί του. Αφού έχουν μεσολαβήσει κάποια από τα παραπάνω μπορείτε να ρωτήσετε για τη μέρα του έχοντας κατά νου τον τρόπο με τον οποίο θα ρωτήσετε. Αποφύγετε τις γενικές ερωτήσεις τύπου «Τι έκανες σήμερα;». Είναι προτιμότερο να κάνετε μικρές και συγκριμένες ερωτήσεις επιστρατεύοντας το χιούμορ και τα πειράγματα.
«Συνέβη κάτι ασυνήθιστο σήμερα;»
«Γέλασες σήμερα με τους φίλους σου;»
«Είχε ενδιαφέρον σήμερα;»
«Μοιράστηκες σήμερα με τους φίλους σου τα νέα σου;»
«Βρήκες το χρόνο να μιλήσεις με τη δασκάλα για αυτό που σε δυσκόλευε; Νιώθεις ότι κατάλαβε όσα της είπες;»
«Τα αγόρια επιβίωσαν σήμερα από την επίθεση των κοριτσιών;»
Σαν γενικό κανόνα, μην ξεπερνάτε τις 2-3 ερωτήσεις εκτός αν το παιδί απολαμβάνει τη συνομιλία σας και έχει διάθεση και χρόνο να επικοινωνήσει περισσότερο μαζί σας.
Επιπλέον, μην ξεχνάτε να καθρεφτίσετε στο παιδί σας τα μη λεκτικά σήματα που παρατηρήσατε στο παιδί σας. Για παράδειγμα:
«Όταν μπήκες στο αυτοκίνητο μου φάνηκε ότι κοίταζες επίμονα προς το πίσω μέρος της αυλής. Υπήρχε κάτι εκεί που παρατηρούσες;»
«Μπαίνοντας στο σπίτι είδα ότι τα παπούτσια σου είχαν πολλές λάσπες. Τι συνέβη;»
Κάποιες φορές ίσως να μη θυμούνται κάτι σημαντικό από την ημέρα τους για να το αναφέρουν. Οι κανόνες επικοινωνίας στηρίζουν τις σχέσεις και αυξάνουν την ταχύτητα επίλυσης ζητημάτων ανάμεσα στα μέλη που επικοινωνούν όταν τα λεκτικά και τα μη λεκτικά σήματα χρησιμοποιούνται με επιδεξιότητα. Καλή επικοινωνία!
