Η λεκτική κακοποίηση συνήθως μοιάζει με έναν κρυφό εφιάλτη γι΄αυτόν που την δέχεται, νιώθοντας ντροπή και καταφεύγοντας στην αποφυγή καταστάσεων που μπορούν να τον εκθέσουν σε ξένα μάτια για να μην δουν οι άλλοι τι του συμβαίνει. Αν αυτό συμβεί, θα νιώσει πολύ άβολα και το άγχος του θα εκτοξευτεί. Η λεκτικές επιθέσεις μπορεί να συμβαίνουν στο σπίτι, το σχολείο ή ακόμα και στη δουλειά όμως αυτός που κακοποιεί λεκτικά περιορίζεται σε προσωπικές επιθέσεις ώστε να επηρεάζει το άτομο χωρίς να μαθαίνουν οι γύρω τι συμβαίνει. Έτσι η ντροπή μεγαλώνει διαρκώς στο άτομο που κακοποιείται καθώς δεν υπάρχει κάποιος κοντά να το υποστηρίξει. Επιπλέον, ο άνθρωπος επηρεάζεται στις βασικές κοινωνικές δεξιότητες που απαιτούνται για να μπορεί να σχετιστεί υγιώς με τους γύρω του όπως το να εκτιμάει τον εαυτό του και να τον υποστηρίζει με φροντίδα και ενσυναίσθηση.
Όσοι επιθυμούν να χειρίζονται λεκτικά τους γύρω τους χρησιμοποιούν ταμπέλες και βρισιές για να αποκτούν τον έλεγχο τους. Δεν χάνουν την ευκαιρία να καταστρέψουν οποιοδήποτε θετικό συναίσθημα, χαρά ή ενθουσιασμό μπορεί να νιώσει το «θύμα» τους. Η χαρά των άλλων αποτελεί σε αυτούς σημάδι ότι χάνουν την εξουσία τους και τον έλεγχό τους απέναντι στο άλλο άτομο. Η αναζήτηση ελέγχου του «θύματός» τους επεκτείνεται στα ενδιαφέροντα του ατόμου, στις δραστηριότητές του, στις κοινωνικές επαφές και στην εκδήλωση της βεβαιότητας πως εκείνοι έχουν πάντα δίκιο. Οι άνθρωποι που κακοποιούν λεκτικά σπάνια θα ζητήσουν συγνώμη ή θα παραδεχτούν κάποιο λάθος τους ενώ πολύ γρήγορα θα υποδείξουν τα λάθη των άλλων. Θα κατηγορήσουν τους άλλους για τα πάντα και δε θα αναλάβουν σχεδόν ποτέ την ευθύνη για την χειριστική τους συμπεριφορά.
Πιθανότατα, εξασκούν μία μαθημένη συμπεριφορά που διδάχθηκαν πίσω στο δικό τους παρελθόν σαν παιδιά. Επαναλαμβάνουν έναν μη υγιή κύκλο κακοποίησης προς τους γύρω τους. Θα πρέπει να μην ξεχνάμε ότι όταν κάποιος σε κρίνει ουσιαστικά λέει κάτι για τον ίδιο, τις ανασφάλειες, τα όρια και τις ανάγκες του.
Πετράκη Ελίνα
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια για παιδιά, ενήλικες και οικογένειες
Κίσαμος, elinapetra@yahoo.gr