Η ναρκισσιστική κακοποίηση αποτελεί έναν από τους πιο επιβλαβείς τύπους ψυχολογικής κακοποίησης. Προκαλεί στον δέκτη της αδυναμία να σκεφτεί καθαρά ή λογικά λόγω του αυξημένου στρες και μπορεί να οδηγήσει σε επινεφριδιακή εξάντληση.
Είναι πιθανό να ακολουθήσουν ποικίλα συμπτώματα που μπορεί να οργανωθούν σε δυσάρεστα σύνδρομα όπως η αγχώδης διαταραχή, η κλινική κατάθλιψη ή και τα δύο. Αυτές οι καταστάσεις αυξάνουν την ευαισθησία του ατόμου απέναντι σε όποιον του ασκεί ναρκισσιστική κακοποίηση ενώ παράλληλα μειώνουν την ικανότητα του ατόμου να αποδράσει από όλο αυτό που βιώνει.
Αυτό εξηγεί το συχνό ερώτημα γιατί ο δέκτης της ψυχολογικής κακοποίησης παραμένει εγκλωβισμένος στο αρνητικό βίωμα με τον νάρκισσο για μεγάλο χρονικό διάστημα ή και για το υπόλοιπο της ζωής του χωρίς να είναι σε θέση να συνειδητοποιήσει ότι καθημερινά τροφοδοτείται με σταδιακή αποδυνάμωση.
Οι νάρκισσοι έλκονται από άτομα που έχουν αυξημένη ενσυναίσθηση, εμπιστεύονται, δείχνουν συμπόνια και κατανόηση και αναζητούν τα καλά στοιχεία στους νάρκισσους.
Έτσι ξεκινούν να σχετίζονται με ανθρώπους που μπορούν να χειριστούν χρησιμοποιώντας όποιο μέσο χρειάζονται για να κάνουν τον δέκτη τους να νιώθει μικρότερος και εξαρτημένος. Οι νάρκισσοι προσπαθούν να μειώσουν την αυτοεκτίμηση των ανθρώπων που σχετίζονται μαζί τους και συχνά οι δέκτες τους αρχίζουν να νιώθουν ότι τρελαίνονται και πώς μάλλον οι ίδιοι είναι ελαττωματικοί. Επιπλέον, σε κάθε προσπάθεια να μιλήσουν γι’ αυτό που νιώθουν, οι νάρκισσοι με επιδεξιότητα πείθουν τους δέκτες ότι αυτό που νιώθουν είναι στη φαντασία τους και ότι το πρόβλημα είναι η δική τους ψυχολογική αστάθεια και παραλογισμοί.
Οι άνθρωποι που σχετίζονται με κάποιο νάρκισσο συνεχώς ανησυχούν και φοβούνται για το ότι κάνουν κάτι λάθος με αποτέλεσμα να αποφεύγουν ανθρώπους, να νιώθουν αδύναμοι να λειτουργήσουν κανονικά και γενικά δεν νιώθουν επαρκείς.
Η ψυχολογική κακοποίηση μπορεί να αφήσει δραματικά σημάδια στην ψυχική υγεία κάθε ανθρώπου κάνοντας τους αδύναμους στο να την αναγνωρίζουν στον εαυτό τους ή και να κατηγορούν τον εαυτό τους για τα μαύρα σύννεφα στη ζωή τους.
Η κατακερματισμένη αυτοπεποίθηση, το κοινωνικό άγχος, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα, η αποπροσωποποίηση και τα συμπτώματα κατάθλιψης οδηγούν σε μειωμένη ψυχική υγεία καλλιεργώντας το έδαφος για την εγκαθίδρυση ψυχολογικών διαταραχών.
Η αναζήτηση βοήθειας από ειδικό είναι αναγκαίο βήμα.
Ακόμη και οι άνθρωποι που μπορούν να αναγνωρίσουν τη ναρκισσιστική κακοποίηση και να φύγουν από τέτοιες σχέσεις προτού οι επιπτώσεις στον εαυτό τους εδραιωθούν, ενδέχεται να εγκλωβιστούν σε έναν φαύλο κύκλο από τον οποίο είναι δύσκολο να απελευθερωθούν.
Δεν είναι ότι δεν θέλουν αλλά η ψυχολογική βλάβη που υπέστησαν τους καθιστά αδύναμους να αποφύγουν τα μηνύματα που εισέπραξαν από την περίοδο της κακοποίησης.
Όποιος βιώνει ψυχολογική κακοποίηση θα πρέπει να ακούσει και να πειστεί ότι δεν έχει κάνει κάποιο λάθος αλλά ότι έκανε το καλύτερο για να βρει τα θετικά στοιχεία μέσα σε κάποιον που δεν έχει μάθει να ελέγχει το δικό του σκιερό εαυτό. Οι νάρκισσοι ωστόσο ζουν σε μία διαστρεβλωμένη πραγματικότητα της οποίας αγωνιούν να έχουν μεγάλο έλεγχο. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι νάρκισσοι προτιμούν τις σκιές τους και θέλουν και άλλους ανθρώπους να ζουν υπό αυτές.
αναΠΝΟΗ
Πετράκη Ελίνα, MS
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια για παιδιά, ενήλικες και οικογένειες
